Assemblée générale tenue à la Bibliothèque royale de Belgique à Bruxelles, le 8 mars 2008

Présents – Aanwezig : Mmes V. Van Driessche, M.-L. Dupont, Gh. Moucharte (vérificateur) et H. Taymans (partim) et MM. R. Van Laere (président), L. Smolderen (président honoraire), J.-L. Dengis et F. de Callataÿ (vice-présidents), J. Schoonheyt (trésorier), J. Moens (secrétaire), J. van Heesch, M. Vancraenbroeck, G.-X. Cornet, M. Rocour, R. Waerzeggers, A. Haeck, H. Pottier en H. Dewit.

Représentés avec procuration – Vertegenwoordigd met volmacht : MM. W. Faes, P. Marchetti, E. Schutyser, A. Buchet et J. Jadot.

Le président ouvre la séance des membres titulaires à 9h30.  Il passe immédiatement la parole au trésorier, qui présente et commente les chiffres suivants :

Mlle Moucharte a contrôlé les comptes et le bilan, et les ayant trouvés en concordance avec les écritures comptables et donc reflétant la situation de la Société, propose à l’Assemblée générale de les approuver.  L’Assemblée générale approuve cette proposition.

Dhr. Moens leest eerst het verslag voor van de AV van juni in Dinant, en vervolgens het moreel verslag met betrekking tot de afgelopen 12 maand :

«Geachte Confraters, Chers Confrères,

Naar jaarlijkse gewoonte en conform onze statuten breng ik u graag verslag uit over de activiteiten van ons Genootschap in het afgelopen jaar.

Eigenlijk mag ik hierbij gewag maken van twee geboortes en van een goed verlopende zwangerschap, wat voor een eerbiedwaardige oude dame wat ons genootschap toch is, allicht geen geringe prestatie is.

De eerste geboorte heeft betrekking op onze website.  Na een lange voorbereidingsfase, waarbij – bij mijn weten voor de eerste keer in onze geschiedenis – o.a. een enquête werd gehouden onder de leden, is onze website nu eindelijk operationeel en consulteerbaar onder de naam www.numisbel.be.  Zoals u zal kunnen vaststellen, betreft het een eenvoudig concept zonder veel franjes, dat overigens is tot stand gekomen met een minimum aan kosten, maar dat niettemin een nuttig hulpinstrument zou moeten zijn bij numismatische studies.  Overigens is het ontwikkelen van een website eigenlijk een continu proces, en allicht zal het bestaande aanbod aan informatie in de toekomst nog kunnen worden uitgebreid met andere gegevens, mede dankzij de medewerking van onze leden.  Ik zal trouwens tijdens de plenaire vergadering nogmaals om de medewerking vragen van zowel de werkende als de corresponderende leden.  Ik houd er trouwens aan de leden te danken die reeds hun medewerking hebben verleend bij de realisatie van dit project.

La deuxième naissance concerne également notre publication, sous forme papier cette fois-ci, c’est-à-dire notre Revue.  Afin de maintenir son rayonnement international à un haut niveau scientifique, le Conseil d’Administration a décidé de compléter l’actuelle commission de la Revue, dont vous allez élire les membres dans un instant, d’un Conseil de Rédaction, composé d’éminents numismates étrangers.  Il s’agit de Mme Psoma et M. Bresson pour la numismatique grecque, de MM. Howgego et Wolters pour la numismatique romaine, de M. Zieghaus pour la numismatique celte, de Mme Travaini et M. Blackburn pour le Moyen Âge et les Temps Modernes, et last but not least, de notre conférencière d’aujourd’hui, Mme Voigtmann, pour les médailles.  Par ailleurs, l’annonce que je vous faisais l’année passée, selon laquelle chaque article dans notre Revue serait dorénavant accompagné d’un résume dans sa langue et en anglais, a effectivement été mise en pratique dès la Revue de cette année.

Je vous parlais de deux naissances, mais aussi d’une grossesse : il s’agit de notre nouvelle médaille des membres, étant donné que les coins du modèle actuel ne sont plus utilisables, et que le stock disponible s’est réduit à quelques exemplaires.  Votre Conseil d’Administration a chargé un groupe de travail de ce projet, qui a déjà étudié plusieurs propositions, et qui négocie en ce moment encore avec deux graveurs.  La nouvelle médaille devrait voir le jour encore cette année-ci.

Al dit heuglijke nieuws mag ons niet beletten dat we toch met de voeten op de grond moeten blijven.  Ons aantal leden blijft stabiel, aangezien we er min of meer in slagen de overlijdens die we spijtig genoeg moesten betreuren, te compenseren door nieuwe kandidaten.  De gemiddelde leeftijd van onze leden blijft echter elk jaar toenemen.  Het aantal aanwezigen op onze normale maandelijkse vergaderingen blijft gelukkig min of meer stabiel, en het verheugt ons dat we daarbij vaak een aantal jonge leden mogen verwelkomen.  Dit is allicht een goed signaal voor de toekomst.

Notre excursion d’été à Dinant a été confrontée à du mauvais temps et à quelques malentendus avec l’administration communale, qui ont heureusement pu être réglés en dernière minute.  Ceci ne peut cependant pas expliquer le nombre plutôt maigre de participants.  Je vous invite donc déjà maintenant à participer en grand nombre à la réunion d’été du mois de juin prochain, qui sera organisée à Sint-Niklaas.»

Er wordt décharge verleend aan de Raad van Bestuur, waarna wordt overgegaan tot de verkiezingen van Mevr. Huguette Taymans tot werkend lid (unaniem), van Mevr. Cécile Arnould (unaniem) en Dhr. Willy Geets (4 onthoudingen) tot corresponderend lid, en van Dhrn. Jean Duplessy (1 tegenstem) tot honorair lid.

Vervolgens wordt overgegaan tot de verkiezing van de leden van de Raad van Bestuur : président : M. Jean-Luc Dengis (3 tegenstemmen en 3 onthoudingen) — vice président : M. François de Callataÿ (unaniem)  — ondervoorzitter : Dhr. Johan van Heesch (unaniem)  — penningmeester : Mevr. Huguette Taymans (1 onthouding) — secretaris : Dhr. Jan Moens (unaniem) — vérificateur : Mlle Ghislaine Moucharte (1 onthouding).  Daarnaast worden ook de leden verkozen van de Commissie van het Tijdschrift : M. François de Callataÿ (unaniem) — Dhr. Johan van Heesch (unaniem) — Mlle Ghislaine Moucharte (1 onthouding).

Mevr. Taymans stelt vervolgens het budget 2008 voor, waarvan de voornaamste cijfers als volgt kunnen worden samengevat :

Dhr. Haeck merkt op dat er, zoals in de voorgaande jaren, een ruim bedrag aan nog uitstaande facturen in rekening wordt gebracht, en twijfelt aan de haalbaarheid van de volledige inning ervan.  Mevr. Taymans antwoordt dat facturen ouder dan vier jaar als oninbaar worden aanzien, maar dat er van de facturen die minder lang uitstaan, er toch nog een deel effectief wordt geïnd.

De Voorzitter sluit de Algemene Vergadering rond 10h30.

Seconde partie : Assemblée plénière
Tweede deel : Plenaire vergadering

Présents – Aanwezig : voir ci-dessus (à l’exception de M. Schoonheyt) + Mme Voigtmann, M. et Mme A. De Cock, MM. Ph. Sadin, Ch. Doyen, H. Vanhoudt, M. Bar et A. Bruylandt.

Excusés – Verontschuldigd : voir ci-dessus + Mme A. Van Haeperen-Pourbaix et M. G. Lejeune et M. Gheerardijn.

La séance s’ouvre à 11h.  Le président accueille notre orateur étranger ainsi que les nouveaux venus.

Il communique les noms des membres et administrateurs nouvellement élus.

Le secrétaire présente alors les PV des réunions des douze mois écoulés, et lit le rapport moral des 12 mois écoulés (voir ci-dessus).

Hij doet vervolgens een oproep aan alle aanwezigen om – voorzover dit nog niet zou zijn gebeurd – hem een overzicht te bezorgen van hun numismatische interessegebieden en hun publicaties; deze zullen dan op de website worden aangegeven.

De voorzitter dankt de secretaris voor het werk dat deze heeft gepresteerd voor de website.

M. de Callataÿ informe l’assemblée de l’état de santé préoccupant de notre président précédent, M. Cockshaw.  Il signale également que feu Dr Kenis a légué au Cabinet des Médailles les médailles et jetons de sa collection qui manquaient encore au médailler national; il s’agit d’environ 175 pièces.  L’assemblée se montre touchée par ces communications.

De Voorzitter leidt vervolgens de gastspreker, Mevr. Voigtman, in : Mevr. Voigtmann is sinds 1993 verbonden aan het vroegere Koninklijk Penningkabinet in Nederland, dat nu is opgegaan in het nieuwe Geldmuseum dat in Utrecht is gevestigd; zij is daar één van de acht onderzoekers die verbonden zijn aan het numismatisch kenniscentrum, en is meer bepaald verantwoordelijk voor de circa 50.000 penningen uit de verzameling.

Mevr. Voigtmann houdt een spreekbeurt met als titel «Tussen Padua en Leuven : De Studia Humanitatis als vertrekpunt voor de penningkunst».

De thesis die zij vooropzet is dat de verspreiding van het humanisme in de Zuidelijke Nederlanden daar ook de verspreiding van de portretmedaille heeft mogelijk gemaakt.  Zij geeft een beschrijving van het culturele en intellectuele leven in de Zuidelijke Nederlanden tijdens de renaissance, toen Mechelen en Leuven centra waren waar het humanisme wortel heeft geschoten.  De cursus honorum van jonge intellectuelen die in Leuven studeerden, omvatte ook een verblijf aan een Italiaanse universiteit (vooral Padua en Bologna, waar in de loop van de 16de eeuw ongeveer 230 resp. 170 Vlaamse studenten hun vorming tot uomo universale hebben afgemaakt).  Ze kwamen daar in contact met humanisten-verzamelaars van o.a. antieke munten (vb. Pietro Bembo en Manto Benavides); deze vormden de inspiratiebron voor de uitgifte van de eerste renaissancemedailles.  De spreekster haalt ook enkele voorbeelden aan van Vlaamse «Italiëgangers», die later zelf medailles zijn gaan ontwerpen of in opdracht hebben gegeven (vb. Van Buysleden, Van Aytta, Jacobus Zagar, …).  Uit de bewaard gebleven briefwisseling weten we dat deze portretmedailles werden gebruikt als relatiegeschenken tussen de leden van de internationale humanistische netwerken die konden ontstaan dankzij de uitbouw van een postsysteem door de familie De Tassis.

Dhr. Smolderen gaat in op de problematiek van het rangschikken van de medailles (per graveur, chronologisch, geografisch, …).  Dhr. Waerzeggers wijst erop dat er reeds vóór de opkomst van de renaissance een medailletraditie bestond in onze gewesten, ook al ging het dan niet om portretmedailles maar om eerder monetiforme penningen; deze stukken werden gemaakt door plaatselijke goudsmeden, en stonden niet of weinig onder de invloed van de Italiaanse renaissance.  Dhr. Smolderen wijst op het verschil in gebruikte techniek : deze monetiforme medailles werden geslagen, daar waar de portretpenningen waarvan hier sprake werden gegoten.

La réunion se termine au restaurant du Royal Windsor Hotel avec un déjeuner, précédé d’un apéritif offert par la Société.