statuten	statuts
Artikel I	Article Ier
Het genootschap draagt de naam : “Koninklijk Belgisch Genootschap voor Numismatiek”, in het Frans “Société Royale de Numismatique de Belgique”. De Nederlandse en Franse naam kunnen hetzij gezamenlijk hetzij afzonderlijk gebruikt worden.	La société a pour dénomination : « Société Royale de Numismatique de Belgique », en néerlandais « Koninklijk Belgisch Genootschap voor Numismatiek ». La dénomination française et la dénomination néerlandaise peuvent être utilisées soit ensemble, soit séparément.
Artikel II	Article II
De maatschappelijke zetel van het genootschap is gevestigd in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest, thans Keizerslaan 4, te 1000 Brussel, gelegen in het gerechtelijk arrondissement Brussel. De raad van bestuur kan een afzonderlijke administratieve zetel oprichten.	Le siège de la société est établi dans la Région de Bruxelles-Capitale et actuellement 4, boulevard de l’Empereur à 1000 Bruxelles, situé dans l’arrondissement judiciaire de Bruxelles. Le conseil d’administration peut adopter un siège administratif distinct.
Artikel III	Article III
Het genootschap heeft tot doel de vooruitgang van de numismatiek, van de zegelkunde en van de disciplines die hierbij aansluiten te bevorderen. Zijn roeping is van wetenschappelijke aard, hetgeen elke aankoop, verkoop of ruil in zijn midden uitsluit.	La société a pour but de favoriser le progrès de la numismatique, de la sigillographie et des disciplines qui se rattachent à celles-ci. Sa vocation est scientifique, ce qui exclut toute opération d’achat, de vente ou d’échange en son sein.
Artikel IV	Article IV
De actiemiddelen van het genootschap zijn: a.  het regelmatig organiseren van bijeenkomsten, waar onderwerpen i.v.m. met numismatiek en zegelkunde behandeld worden; b. het publiceren van werken met betrekking tot deze onderwerpen en meer in het bijzonder een jaarlijks tijdschrift; c.  het organiseren, al dan niet in samenwerking met derden, van congressen; d. het organiseren, al dan niet in samenwerking met derden, van tentoonstellingen; e. en, meer in het algemeen, alles ondernemen of bevorderen wat kan bijdragen tot de vooruitgang en de verbreiding van de disciplines die deel uitmaken van het maatschappelijk doel.	Les moyens d’action de la société sont : a.  tenir périodiquement des réunions où sont traitées des questions intéressant la numismatique et la sigillographie ; b. publier des ouvrages relatifs à ces matières, en particulier une revue annuelle ; c.  organiser ou co-organiser des congrès ;   d. organiser ou co-organiser des expositions ; e. et, d’une façon générale, entreprendre ou favoriser tout ce qui peut aider au progrès et à  la diffusion des disciplines comprises dans l’objet social.
Artikel V	Article V
Het genootschap bestaat uit effectieve leden, hierna werkende leden genoemd, waarvan het aantal niet kleiner kan zijn dan drie. Het telt daarenboven toegetreden leden, onderverdeeld in de volgende categorieën: corresponderende leden, buitenlandse leden, institutionele leden, ereleden, honoraire leden en aangesloten leden. Met uitzondering van de ereleden uit vorstelijke families, de aangesloten leden en de corresponderende of buitenlandse leden die dit conform art. XI worden, worden de leden door de algemene vergadering verkozen.	La société se compose de membres effectifs, dénommés ci-après titulaires, dont le nombre ne peut être inférieur à trois. Elle compte en outre des membres adhérents, composés des catégories suivantes : membres correspondants, membres étrangers, membres institutionnels, membres d’honneur, membres honoraires et membres apparentés. À l’exception des membres d’honneur de familles souveraines, et des membres apparentés et des membres correspondants ou membres étrangers le devenant conformément à l’art. XI, les membres sont élus par l’assemblée générale.
Artikel VI	Article VI
Het aantal werkende leden is beperkt tot vijftig. De algemene vergadering verkiest hen op voorstel van de raad van bestuur, en dit bij geheime stemming. Op regelmatige wijze samengekomen vormen zij de algemene vergadering van het genootschap en enkel zij hebben stemrecht. Zij moeten de Belgische nationaliteit bezitten en worden gekozen onder diegenen die al gedurende ten minste drie jaar corresponderend lid zijn. De raad van bestuur kan, in uitzonderlijke gevallen, voorstellen deze termijn te verkorten. Bij het voorstellen van nieuwe werkende leden houdt de raad van bestuur rekening met hun werkzaamheden op gebied van de numismatiek of de zegelkunde, met hun belangstelling voor het genootschap en met de diensten, die zij aan het genootschap en aan de disciplines waarmee deze zich bezighoudt verleend hebben of kunnen verlenen.	Le nombre des membres titulaires est limité à cinquante. L’assemblée générale les élit sur proposition du conseil d’administration et au scrutin secret. Régulièrement réunis, ils constituent l’assemblée générale de la société et ont seuls voix délibérative. Ils doivent être de nationalité belge et sont choisis parmi ceux qui sont membres correspondants depuis trois ans au moins. Le conseil d’administration peut, dans des cas exceptionnels, proposer la réduction de ce délai. Lors de la proposition de nouveaux membres titulaires, le conseil d’administration tient compte de leurs activités déployées dans le domaine de la numismatique ou de la sigillographie, de l’intérêt qu’ils portent à la société et des services qu’ils ont rendus ou qu’ils sont susceptibles de rendre à la société et aux disciplines dont elle s’occupe.
Artikel VII	Article VII
De corresponderende en de buitenlandse leden worden gekozen uit de geïnteresseerden in numismatiek of zegelkunde. Hun kandidatuur moet aanvaard worden door de raad van bestuur en gesteund worden door het peterschap van twee werkende leden. Hun aantal is niet beperkt. Hun aanvaarding geschiedt bij geheime stemming indien een aanwezig werkend lid hierom vraagt.	Les membres correspondants et étrangers sont choisis parmi les personnes s’intéressant à la numismatique ou à la sigillographie. Leur candidature doit être acceptée par le conseil d’administration et appuyée par le parrainage de deux membres titulaires. Leur nombre n’est pas limité. Le vote sur leur admission se fait au scrutin secret si un membre titulaire présent le demande.
Artikel VIII	Article VIII
Rechtspersonen waarvan de activiteit in verband staat met de numismatiek of de zegelkunde kunnen, op voorstel van de raad van bestuur, opgenomen worden in de hoedanigheid van institutioneel lid. Hun aantal is niet beperkt. Hun aanvaarding geschiedt bij geheime stemming indien een aanwezig werkend lid hierom vraagt.	Les personnes morales dont l’activité a un rapport avec la numismatique ou la sigillographie peuvent être admises en qualité de membres institutionnels, sur proposition du conseil d’administration. Leur nombre n’est pas limité. Le vote sur leur admission se fait au scrutin secret si un membre titulaire présent en fait la demande.
Artikel IX	Article IX
De titel van erelid kan, op voorstel van de raad van bestuur, toegekend worden aan personen, die aan het genootschap uitzonderlijke diensten hebben verleend of kunnen verlenen. Hun aantal is niet beperkt. Bij leden van vorstelijke families gebeurt deze toekenning door de raad van bestuur.	Le titre de membre d’honneur peut être conféré, sur proposition du conseil d’administration, à des personnes qui ont rendu ou sont à même de rendre des services exceptionnels à la société. Leur nombre n’est pas limité. Pour les personnes appartenant aux familles souveraines, cette attribution se fait par le conseil d’administration.
Artikel X	Article X
De titel van honorair lid kan, op voorstel van de raad van bestuur, toegekend worden aan eminente buitenlandse wetenschappers. Het aantal honoraire leden is beperkt tot vijftien.	Le titre de membre honoraire peut être conféré, sur proposition du conseil d’administration, à des notabilités scientifiques de nationalité étrangère. Le nombre des membres honoraires est limité à quinze.
Artikel XI	Article XI
De namen van hen die als werkend lid, corresponderend lid, buitenlands lid, institutioneel lid, erelid of honorair lid voorgedragen worden, moeten vermeld zijn op de uitnodiging van de algemene vergadering die gevraagd wordt om hen te verkiezen.	Les noms de ceux qui sont proposés comme membre titulaire, membre correspondant, membre étranger, membre institutionel, membre d’honneur ou membre honoraire doivent être mentionnés dans la convocation à l’assemblée générale appelée à les élire.
Artikel XII	Article XII
Personen die belang stellen in de numismatiek of de zegelkunde en die, als echtgeno(o)t(e), familielid of verwant dezelfde woonplaats hebben als een werkend, corresponderend of buitenlands lid, kunnen opgenomen worden als aangesloten lid. De hoedanigheid van aangesloten lid vervalt automatisch in geval van overlijden, ontslag of uitsluiting van het lid wiens verwantschap aanleiding gaf tot het lidmaatschap, of indien niet meer voldaan is aan de vereiste van een gemeenschappelijke woonplaats. In beide gevallen kan het aangesloten lid, indien het dit wenst, corresponderend of buitenlands lid worden.	Peuvent être admises comme membres apparentés, les personnes qui s’intéressent à la numismatique ou à la sigillographie et qui, en qualité de conjoint, de parent ou d’allié ont la même résidence qu’un membre titulaire, correspondant ou étranger. La qualité de membre apparenté se perd automatiquement en cas de décès, démission ou exclusion du membre dont l’affiliation a justifié son octroi, comme en cas de cessation de communauté de domicile. En l’une ou l’autre de ces circonstances, le membre apparenté peut toutefois, s’il le souhaite, devenir membre correspondant ou étranger.
Artikel XIII	Article XIII
Elk lid, dat zich uit het genootschap wil terugtrekken, kan ontslag indienen per brief gericht aan de voorzitter, de secretaris of de penningmeester. Het lid blijft echter de bijdrage van het lopende jaar verschuldigd, behalve indien zijn ontslag vóór de gewone statutaire algemene vergadering ingediend wordt. Elk lid, dat de door hem verschuldigde bijdrage niet voldoet, krijgt twee verwittigingen van de penningmeester of van een ander lid van de raad van bestuur. Na afloop van een termijn van vijftien dagen volgend op de laatste verwittiging, wordt hij als ontslagnemend beschouwd.	Tout membre qui désire se retirer de la société peut donner sa démission par lettre envoyée au président, au secrétaire ou au trésorier. Le membre est redevable de la cotisation de l’année en cours, sauf si sa démission est présentée avant l’assemblée générale ordinaire statutaire. Tout membre qui ne satisfait pas au paiement de la cotisation due par lui reçoit deux avertissements donnés par le trésorier ou par un autre membre du conseil d’administration. À l’expiration d’un délai de quinze jours après le dernier avertissement, il est considéré comme démissionnaire.
Artikel XIV	Article XIV
De uitsluiting van om het even welk lid kan door de algemene vergadering worden uitgesproken bij geheime stemming met een meerderheid van twee derde van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde werkende leden. Elk voorstel tot uitsluiting van een lid wordt onderzocht door de raad van bestuur, die een dossier met gemotiveerde besluiten voorlegt aan de algemene vergadering. Het betrokken lid moet hiervan per aangetekende brief op de hoogte gebracht worden. Deze brief, die hem ten laatste vijftien dagen voor de vergadering moet toegestuurd worden, dient een bondig overzicht van de motivering te bevatten. Het betrokken lid mag op de vergadering aanwezig zijn en een verdediging naar voor brengen.	L’exclusion de tout membre peut être prononcée par l’assemblée générale, par vote secret, à la majorité des deux tiers des voix des membres titulaires présents ou représentés. Toute proposition d’exclusion d’un membre fait l’objet d’un examen par le conseil d’administration, qui présente un dossier avec des conclusions motivées à l’assemblée générale. Le membre intéressé doit être mis au courant par lettre recommandée. Cette lettre, qui doit lui être envoyée au plus tard quinze jours avant la date de l’assemblée, doit exposer sommairement les motifs. Il est loisible au membre intéressé de comparaître à l’assemblée et d’y présenter sa défense.
Artikel XV	Article XV
Elk ontslagnemend of uitgesloten lid heeft geen aanspraak op het bezit van het genootschap. Hetzelfde geldt voor de erfgenamen van een overleden lid. De voorrechten en voordelen, eigen aan het lidmaatschap, zijn niet overdraagbaar.	Tout membre démissionnaire ou exclu n’a aucun droit sur l’avoir social. Il en est de même des héritiers d’un membre décédé. Les prérogatives et avantages inhérents à la qualité de membre ne sont pas transmissibles.
Artikel XVI	Article XVI
De algemene vergadering is het hoogste orgaan van het genootschap. Een besluit van de algemene vergadering is vereist voor: –  het benoemen en afzetten van de bestuurders en van de leden van de commissie van het Tijdschrift; –  het benoemen en afzetten van een controleur; –  het goedkeuren van de jaarrekening en de begroting; – het wijzigen van de statuten; –  het opstellen en wijzigen van een reglement van inwendige orde; – het uitsluiten van een lid; –  het ontbinden van het genootschap en het vastleggen van de bestemming van het maatschappelijk vermogen; –  de kwijting aan de bestuurders; –  de omzetting van het genootschap in een vereniging met een sociaal oogmerk. Zij wordt door de raad van bestuur bijeengeroepen telkens die zulks nodig acht of in de gevallen bepaald bij de wet. De agenda wordt opgesteld door de raad van bestuur, die verplicht is elk agendapunt op te nemen dat overeenkomstig de wettelijke bepalingen is neergelegd. De uitnodigingen worden, ten minste vijftien dagen vóór de vastgestelde datum, verzonden door de secretaris of een ander lid van de raad van bestuur. Tijdens het eerste semester komen de werkende leden in gewone jaarlijkse algemene vergadering samen. Behoudens overmacht gebeurt dit op een zaterdag of zondag in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest. Op de algemene vergaderingen heeft ieder werkend lid een gelijk stemrecht en worden de beslissingen genomen bij volstrekte meerderheid van de stemmen van de aanwezige en vertegenwoordigde werkende leden, tenzij de wet of onderhavige statuten uitdrukkelijk anders bepalen. Elk werkend lid, dat niet kan aanwezig zijn op een vergadering, mag een geschreven volmacht aan een ander werkend lid geven dat deelneemt aan de algemene vergadering.	L’assemblée générale est l’organe suprême de la société. Une délibération de l’assemblée générale est requise pour : –  la nomination et la révocation des administrateurs et des membres de la commission de la Revue ; –  la nomination et la révocation d’un contrôleur ; –  l’approbation des comptes annuels et du budget ; – la modification des statuts ; –  l’établissement et la modification d’un règlement d’ordre intérieur ; –  l’exclusion d’un membre ; –  la dissolution de la société et l’affectation du fonds l’avoir social de la société ; –  la décharge à octroyer aux administrateurs ; –  la transformation de la société en société à finalité sociale. Elle est convoquée par le conseil d’administration, chaque fois que celui-ci le juge nécessaire ou dans les cas prévus par la loi. L’ordre du jour est arrêté par le conseil d’administration, qui doit y porter toute proposition déposée conformément à la loi. Les convocations sont envoyées à la diligence du secrétaire ou d’un autre membre du conseil d’administration, quinze jours au moins avant la date fixée. Dans le courant du premier semestre, les membres titulaires se réunissent en assemblée générale annuelle ordinaire. Sauf circonstance de force majeure, cela se fait un samedi ou un dimanche, dans la Région de Bruxelles-Capitale, sur convocation du conseil d’administration. Tous les membres titulaires ont un droit de vote égal dans l’assemblée générale et les décisions sont prises à la majorité absolue des voix des membres titulaires présents ou représentés, sauf dans les cas où il en est décidé autrement par la loi ou les statuts. Tout membre titulaire empêché d’assister à une assemblée peut donner procuration écrite à un autre membre titulaire qui participe à l’assemblée générale.
Artikel XVII	Article XVII
Het beheer van het genootschap wordt toevertrouwd aan een raad van bestuur, bestaande uit minstens een voorzitter plus drie leden. Deze worden allen verkozen door de gewone algemene vergadering voor een termijn die afloopt op de derde hierop volgende gewone algemene vergadering en zij kunnen door de algemene vergadering steeds afgezet worden. De gewone algemene vergadering bepaalt tevens het aantal bestuurders. De verkiezing van de voorzitter gebeurt bij geheime stemming, bij volstrekte meerderheid, en met inachtname van de bepalingen van art. XX. De verkiezing van de andere bestuurders gebeurt bij geheime stemming en bij volstrekte meerderheid. Indien onvoldoende kandidaten een volstrekte meerderheid behalen, dan moet, voor het ontbrekend aantal, worden overgegaan tot een nieuwe stemming, waarbij een gewone meerderheid volstaat. Deze bestuurders verdelen onder elkaar, in overleg met de voorzitter, de functies van ondervoorzitter, secretaris en penningmeester, desgevallend aangevuld met de functies van tweede ondervoorzitter, adjunct-secretaris, adjunct-penningmeester en/of bestuurder(s) belast met een specifieke opdracht. De raad van bestuur treedt in functie op het einde van de algemene vergadering die is overgegaan tot zijn verkiezing en blijft in functie tot zijn vervanging. Indien gedurende het lopende mandaat één van de bestuurders zijn mandaat niet meer kan uitoefenen, dan nemen één of meerdere van zijn collega’s zijn functie waar tot aan de volgende algemene vergadering. De bestuurder die door die algemene vergadering verkozen wordt, zet het mandaat van zijn voorganger verder. De raad van bestuur heeft alle bevoegdheden die nodig zijn voor het bestuur van het genootschap en de vertegenwoordiging ervan in en buiten rechte. Alle bevoegdheden die de wet of de statuten niet uitdrukkelijk verlenen aan de algemene vergadering worden toegekend aan de raad van bestuur. Hij komt zo dikwijls als nodig samen op uitnodiging van de voorzitter of van twee van zijn leden. Hij bereidt alle activiteiten van het genootschap voor en stelt aan de algemene vergadering de maatregelen voor, waarvan hij de aanvaarding wenselijk acht. Hij waakt over de naleving van alle wettelijke verplichtingen die op het genootschap wegen. Zonder afbreuk te doen aan de bevoegdheden van de penningmeester, neemt hij alle beslissingen betreffende het beheer van het maatschappelijk vermogen. Alle akten, die het genootschap zullen verbinden, worden rechtsgeldig ondertekend door de voorzitter, of door een ondervoorzitter en een andere bestuurder. De ondertekenaars moeten geen voorafgaand besluit van de raad van bestuur kunnen voorleggen.	La gestion de la société est confiée à un conseil d’administration, composé d’un président et d’au moins trois autres membres. Tous sont élus par l’assemblée générale ordinaire pour une période qui se termine à la troisième assemblée générale ordinaire qui la suit et sont toujours révocables par l’assemblée générale. L’assemblée générale ordinaire fixe aussi le nombre d’administrateurs. L’élection du président se fait au scrutin secret, à la majorité absolue, et en respectant les dispositions de l’art. XX. L’élection des autres administrateurs se fait au scrutin secret et à la majorité absolue. Si un nombre insuffisant de candidats obtient une majorité absolue, il sera procédé à un nouveau vote pour le nombre manquant, qui se fera à la majorité relative. Ces administrateurs se répartissent, en concertation avec le président, les tâches de vice-président, secrétaire et trésorier, et le cas échéant, de second vice-président, de secrétaire adjoint, de trésorier adjoint et/ou d’administrateur(s) chargé(s) d’une mission spécifique. Le conseil d’administration entre en fonction à l’issue de l’assemblée générale qui a procédé à son élection et le reste jusqu’à son remplacement. Si, durant le mandat en cours, un des administrateurs vient à faire défaut, un ou plusieurs de ses collègues reprennent sa fonction jusqu’à l’assemblée générale suivante. Le membre élu par cette assemblée générale continue le mandat de son prédécesseur. Le conseil d’administration dispose de tous les pouvoirs nécessaires à gérer les affaires de la société et à sa représentation dans tous les actes judiciaires et extrajudiciaires. Tous les pouvoirs qui ne sont pas expressément réservés par la loi ou les statuts à l’assemblée générale sont deten du président ou de deux de ses membres. Il prépare toutes les activités de la société et propose à l’assemblée générale les mesures dont l’adoption lui paraît souhaitable. Il veille au respect de toutes les obligations légalement imposées à la société. Sans préjudice aux attributions du trésorier, il prend toutes les décisions relatives à la gestion du patrimoine social. Tous actes devant engager la société sont valablement signés par le président, ou par un vice-président et un autre membre du bureau. Le(s) signataire(s) ne doi(ven)t pas justifier d’une délibération préalable du conseil d’administration.
Artikel XVIII	Article XVIII
De commissie van het Tijdschrift bestaat uit minstens twee leden die de titel van directeur dragen. De voorzitter van het genootschap is er van rechtswege lid van. Het of de andere leden worden, bij geheime stemming, om de drie jaar aangeduid door de gewone algemene vergadering. Indien zij geen lid zijn van de raad van bestuur, kunnen zij uitgenodigd worden op diens vergaderingen, zonder echter stemgerechtigd te zijn.	La commission de la Revue se compose de deux membres au moins, qui portent le titre de directeurs. Le président de la société en est membre de droit. Le ou les autres membres sont désignés, tous les trois ans, au scrutin secret, par l’assemblée générale ordinaire. S’ils ne sont pas membres du conseil d’administration, ils peuvent être invités à ses réunions, mais sans voix délibérative.
Artikel XIX	Article XIX
De raad van bestuur kan aan elk van zijn leden de bevoegdheid delegeren om, afzonderlijk optredend, bij alle diensten en administraties en in het bijzonder bij de Post, alle aangetekende of waardezendingen en in het algemeen alle documenten of voorwerpen af te halen, alsook om alle postmandaten, cheques of andere betalingsmiddelen te innen. Hij bepaalt onder wier handtekeningen de bij de Bank van de Post of bij bankinstellingen geopende rekeningen kunnen beheerd worden.	Le conseil d’administration peut déléguer à chacun des administrateurs, agissant isolément, le pouvoir de retirer auprès de tout service et administration et notamment auprès de la Poste, tout envoi recommandé ou chargé et d’une manière générale tout document ou objet ainsi que d’encaisser tout mandat, chèque ou autre titre de paiement. Il détermine sous quelles signatures, isolées ou conjointes, les comptes ouverts auprès de la Banque de la Poste ou d’établissements bancaires peuvent être gérés.
Artikel XX	Article XX
De voorzitter mag zijn mandaat slechts gedurende twee opeenvolgende termijnen uitoefenen, afgezien van de periode waarin hij eventueel het voorzitterschap heeft uitgeoefend ter voltooiing van het mandaat van een voorganger. Hij is opnieuw verkiesbaar na een onderbreking van ten minste drie jaar. Hij leidt de zittingen en de beraadslagingen, maakt de uitslagen van de verkiezingen bekend en bepaalt de data van de bijeenkomsten van de raad van bestuur die hij zelf uitnodigt en van de commissies waarvan hij van rechtswege deel uitmaakt. In geval van staking van stemmen in de raad van bestuur of de commissies, is de stem van de voorzitter doorslaggevend. De voorzitter is houder van het zegel van het genootschap. Hij alleen heeft het recht derden uit de nodigen op de bijeenkomsten.	Le président ne peut exercer son mandat que pendant deux termes consécutifs, abstraction faite du temps pendant lequel il a pu exercer la présidence pour achever le mandat d’un prédécesseur ; il est rééligible après une interruption de trois ans au moins. Il a la police des séances, dirige les délibérations, proclame les résultats des élections, détermine la date des réunions du conseil d’administration qu’il convoque et des commissions dont il fait partie de droit. En cas de parité de voix au sein du conseil d’administration ou des commissions, la voix du président est prépondérante. Le président est dépositaire du sceau de la société. Il a seul le droit d’inviter des tiers aux séances.
Artikel XXI	Article XXI
De algemene vergadering kan een erevoorzitter benoemen. Hij maakt geen deel uit van de raad van bestuur, behalve wanneer hij zelf voorzitter van het genootschap is geweest. In dit laatste geval is hij niet stemgerechtigd.	L’assemblée générale peut nommer un président d’honneur. Il ne fait pas partie du conseil d’administration, sauf s’il a été lui-même président de la société, auquel cas il siège avec voix consultative.
Artikel XXII	Article XXII
De ondervoorzitter vervangt zonder enige beperking de voorzitter in geval van verhindering, ontslag, uitsluiting of overlijden van deze laatste. Indien er meerdere ondervoorzitters zijn, komt deze taak toe aan diegene, die zij in onderling akkoord aanduiden, of, bij gebrek hieraan, aan diegene met het langste lidmaatschap.	Le vice-président se substitue en tout au président en cas d’empêchement, de démission, d’exclusion ou de décès de celui-ci. En cas de pluralité de vice-présidents, cette tâche incombe à celui qu’ils désignent de commun accord ou, à défaut, à celui dont l’affiliation est la plus ancienne.
Artikel XXIII	Article XXIII
De secretaris stelt de verslagen op en houdt de administratieve briefwisseling bij. Hij verzekert het bijhouden en het bewaren van de besluiten van de raad van bestuur, die na goedkeuring worden medeondertekend door ten minste drie bestuurders. Op de gewone algemene vergadering houdt hij een uiteenzetting over de werkzaamheden van het genootschap gedurende het afgelopen jaar. Indien een adjunct-secretaris aangesteld wordt, kan de secretaris hem een gedeelte van zijn taken delegeren.	Le secrétaire rédige les procès-verbaux et tient la correspondance administrative. Il assure la tenue et la conservation des résolutions du conseil d’administration qui sont, après approbation, contresignées par trois administrateurs au moins. À l’assemblée générale ordinaire, il fait un exposé sur les travaux de la société pendant l’année écoulée. Si un secrétaire-adjoint a été nommé, le secrétaire peut lui déléguer une partie de ses tâches.
Artikel XXIV	Article XXIV
De penningmeester is belast met de boekhouding van het genootschap. Hij neemt alle maatregelen die nodig zijn om de inningen te verzekeren. Hij voert de betalingen uit in akkoord met de voorzitter en bewaart de bewijsstukken. In naam van de raad van bestuur legt hij de rekeningen, de begroting en het overzicht van de financiële toestand van het genootschap ter goedkeuring voor aan de gewone algemene vergadering. Indien een adjunct-penningmeester aangesteld wordt, kan de penningmeester hem een gedeelte van zijn taken delegeren.	Le trésorier est chargé de la comptabilité de la société. Il prend toutes les mesures propres à assurer les recouvrements. Il effectue les paiements en accord avec le président et conserve les pièces justificatives. Au nom du conseil d’administration, il présente les comptes, le budget et la situation financière de la société à l’assemblée générale ordinaire pour approbation. S’il est nommé un trésorier-adjoint, le trésorier peut lui déléguer une partie de ses tâches.
Artikel XXV	Article XXV
De controleur verifieert de boekhouding van het genootschap en brengt hierover verslag uit op de gewone algemene vergadering. Hij ondertekent het dagboek.	Le contrôleur vérifie la comptabilité de la société et en fait rapport à l’assemblée générale ordinaire. Il signe le livre comptable.
Artikel XXVI	Article XXVI
De werkingsmiddelen van het genootschap omvatten onder meer: 1o de bijdragen; 2o de opbrengst van de verkoop van zijn publicaties; 3o de officiële en privé subsidies; 4o de opbrengst van het maatschappelijk vermogen; 5o                 de giften en schenkingen, die aan het genootschap zouden worden gedaan.	Les ressources de la société comprennent notamment : 1o les cotisations ; 2o le produit de la vente de ses publications ; 3o les subventions officielles et privées ; 4o le revenu de l’avoir social ; 5o                 les dons et legs qui seraient faits à la société.
Artikel XXVII	Article XXVII
De werkende, corresponderende, buitenlandse, institutionele en aangesloten leden moeten een jaarlijkse bijdrage betalen waarvan het bedrag vastgesteld wordt door de gewone algemene vergadering. Deze bijdrage kan verschillen naargelang de categorie en naargelang een lid in België dan wel in het buitenland verblijft. De bijdrage mag 125 euro per jaar niet overschrijden. Zij is opeisbaar vanaf 1 januari. De ereleden en honoraire leden zijn geen bijdrage verschuldigd.	Les membres titulaires, correspondants, étrangers, institutionnels et apparentés sont tenus au paiement d’une cotisation annuelle dont le montant est fixé par l’assemblée générale ordinaire. Cette cotisation peut être différente selon la catégorie et suivant que le membre habite la Belgique ou l’étranger. Elle ne peut dépasser 125 euro par an. Elle est exigible dès le 1er janvier. Aucune cotisation n’est due par les membres d’honneur et les membres honoraires.
Artikel XXVIII	Article XXVIII
De gewone algemene vergadering kan, met een meerderheid van twee derde van de stemmen van de aanwezige of vertegenwoordigde werkende leden, een reglement van inwendige orde goedkeuren. De uitnodiging tot deze algemene vergadering moet vergezeld zijn van het voorgesteld reglement. Dit reglement kan slechts gewijzigd worden door een andere algemene vergadering, die met eenzelfde meerderheid beslist. De uitnodiging tot deze algemene vergadering moet de voorgestelde wijzigingen duidelijk vermelden. Het reglement, evenals de wijzigingen worden aan de leden medegedeeld, hetzij bij gewone brief hetzij door publicatie in het Tijdschrift.	L’assemblée générale ordinaire peut établir un règlement d’ordre intérieur, à la majorité des deux tiers des voix des membres titulaires présents ou représentés. Les convocations à cette assemblée doivent être accompagnées du règlement proposé. Ce règlement ne peut être modifié que par une autre assemblée générale statuant à la même majorité. Les convocations à cette assemblée doivent mentionner avec précision les modifications proposées. Le règlement ainsi que les modifications sont communiquées aux membres, soit par lettre missive, soit par publication dans la Revue.
Artikel XXIX	Article XXIX
De statuten kunnen slechts gewijzigd worden bij beslissing van de algemene vergadering overeenkomstig de wettelijke bepalingen, hetzij op voorstel van de raad van bestuur, hetzij op geschreven en ondertekend voorstel van ten minste één twintigste van de werkende leden. De uitnodiging voor de vergadering waarop een wijziging van de statuten wordt voorgesteld dient de tekst van de voorgestelde wijzigingen te bevatten.	Toute modification aux statuts ne peut être décidée que sur délibération de l’assemblée générale statuant conformément aux dispositions légales, soit sur proposition du conseil d’administration, soit sur proposition écrite signée par un nombre de membres titulaires au moins égal au vingtième. La convocation des membres à la réunion où une modification aux statuts est proposée, devra mentionner le texte des modifications proposées.
Artikel XXX	Article XXX
Het genootschap kan slechts ontbonden worden bij beslissing van de algemene vergadering, overeenkomstig de wettelijke bepalingen, hetzij op voorstel van de raad van bestuur, hetzij op geschreven en ondertekend voorstel van ten minste drie werkende leden. Bij absolute meerderheid van de aanwezige of vertegenwoordigde werkende leden benoemt of ontslaat de algemene vergadering de vereffenaar(s), bepaalt ze hun bevoegdheden en de modaliteiten van de vereffening, beslist ze over de bestemming van het actief, spreekt ze zich uit over het beheer van de vereffenaar(s) en sluit ze de vereffening af. Na het vereffenen van de schulden wordt het overblijvend actief overgedragen aan een instelling die een doel nastreeft dat zo nauw mogelijk aansluit bij dat van het genootschap.	La société ne peut être dissoute que sur délibération de l’assemblée générale statuant conformément aux dispositions légales, soit sur proposition du conseil d’administration, soit sur proposition écrite signée par un nombre de membres titulaires au moins égal au vingtième. L’assemblée générale, statuant à la majorité absolue des membres titulaires présents ou représentés, nomme et révoque le ou les liquidateurs, détermine leurs pouvoirs et les modalités de la liquidation, décide de la destination à donner à l’actif, statue sur la gestion des liquidateurs et prononce la clôture de la liquidation. L’actif, après apurement du passif, est attribué à toute institution poursuivant des buts aussi proches que possible de ceux que la société poursuivait.
reglement van inwendige orde	règlement d’ordre intérieur
Artikel I	Article I
Elk nieuw werkend lid ontvangt de medaille van het genootschap, waarop zijn naam gegraveerd wordt. Hij is een toetredingsrecht verschuldigd, bepaald door de algemene vergadering. Indien hij nog geen mededeling tijdens een bijeenkomst gebracht heeft of heeft aangeboden aan het Tijdschrift, dan is hij verplicht dit te doen binnen het jaar van zijn benoeming, behoudens vrijstelling hiervan door de raad van bestuur omwille van andere bewezen diensten.	Tout nouveau membre titulaire reçoit la médaille de la société gravée à son nom. Il est redevable d’un droit d’entrée fixé par l’assemblée générale. S’il n’a déjà fait une communication en séance ou présenté une contribution à la Revue, il est tenu de le faire dans l’année de sa nomination, sauf à en être dispensé par le conseil en raison d’autres services rendus.
Artikel II	Article II
Elke kandidaat voor het lidmaatschap dient aan de voorzitter zijn foto, zijn curriculum vitae en desgevallend een lijst van zijn publicaties over te maken. De voorzitter moet ingelicht worden over elke wijziging.	Tout candidat membre doit remettre au président sa photographie, son curriculum vitae, et s’il échet la liste de ses publications. Le président doit être informé de toute modification.
Artikel III	Article III
Met uitzondering van de aangesloten leden, ontvangt elk lid het Tijdschrift, indien hij de bijdrage heeft betaald voor het jaar waarvan het Tijdschrift het jaartal draagt. De ereleden en honoraire leden ontvangen het Tijdschrift gratis.	À l’exception des membres apparentés, tout membre bénéficie du service de la Revue, s’il a versé la cotisation pour l’année dont la Revue porte le millésime. Les membres d’honneur et les membres honoraires reçoivent gratuitement la Revue.
Artikel IV	Article IV
De aangesloten leden zijn verplicht aan de raad van bestuur zo snel mogelijk alle omstandigheden te signaleren die aanleiding kunnen geven tot wijziging van hun statuut binnen het genootschap.	Les membres apparentés sont tenus de notifier au plus tôt au conseil d’administration les circonstances susceptibles de modifier leur statut au sein de la société.
Artikel V	Article V
De ledenlijst wordt opgesteld per categorie, en in elke categorie in chronologische orde van de benoemingen.	La liste des membres est dressée par catégories et, dans chaque catégorie, suivant l’ordre chronologique des nominations.
Artikel VI	Article VI
De leden worden verzocht de jaarlijkse bijdrage te betalen. Zij moeten dit doen binnen de maand die volgt op deze uitnodiging.	Les membres sont invités par le trésorier à régler la cotisation annuelle. Ils doivent assurer le règlement dans le mois de cette invitation.
Artikel VII	Article VII
Op aanvraag wordt aan de leden die hun bijdrage betaalden, een lidkaart afgeleverd.	Sur demande, il est délivré aux membres ayant acquitté leur cotisation une carte de membre.
Artikel VIII	Article VIII
Het genootschap houdt per jaar minstens zes bijeenkomsten of plenaire vergaderingen. De leden van alle categorieën mogen deze bijwonen. De raad van bestuur legt telkens het programma vast. Er wordt niet beraadslaagd. Minstens één van deze vergaderingen, bij voorkeur deze van de maand juni, wordt gehouden in de provincie of in het buitenland.	La société tient par an au moins six séances ou assemblées plénières. Les membres de toutes catégories peuvent y assister. Le conseil d’administration arrête le programme. Il n’y est pas délibéré. Au moins une de ces réunions, de préférence celle en juin, se tient en province ou à l’étranger.
Artikel IX	Article IX
Naast de gewone jaarlijkse algemene vergadering zoals voorzien in art. XVI van de statuten, wordt een tweede algemene vergadering gehouden in de loop van de maand oktober.	Outre l’assemblée générale ordinaire prévue à l’art. XVI des statuts, une seconde assemblée générale est tenue au mois d’octobre.
Artikel X	Article X
De echtgenoten van de leden mogen de algemene plenaire vergaderingen waarvan sprake is in artikel IX, bijwonen.	Les conjoints des membres sont autorisés de plein droit à assister aux assemblées générales plénières prévues à l’article IX.
Artikel XI	Article XI
Politieke of religieuze discussies evenals commerciële activiteiten zijn ten strengste verboden binnen de schoot van het genootschap.	Les discussions politiques ou religieuses ainsi que les transactions commerciales sont rigoureusement interdites au sein de la société.
Artikel XII	Article XII
De penning van het genootschap in verguld zilver, zilver of brons kan enkel op beslissing van de raad van bestuur worden toegekend aan personen of instellingen die uitzonderlijke diensten hebben verleend aan het genootschap.	Le jeton de la société, en vermeil, argent ou bronze, peut être décerné, sur décision du conseil d’administration uniquement, à des personnes ou des institutions qui ont rendu des services exceptionnels à la société.
Artikel XIII	Article XIII
De bestuurders die personeelslid zijn van de Koninklijke Bibliotheek, mogen niet deelnemen aan de beraadslaging c.q. de stemming van agendapunten die een mogelijk belangenconflict tussen het genootschap en de Koninklijke Bibliotheek zouden inhouden, of die de autonomie en de vrijheid van beslissing van deze laatste mogelijk zouden kunnen beperken. In voorkomend geval zullen zij op eigen initiatief het bestaan van een dergelijke mogelijkheid doen vaststellen door de raad van bestuur, of kan één van de andere bestuurders deze mogelijkheid doen vaststellen; de betrokken bestuurders-personeelsleden zullen dan de vergadering van de Raad van Bestuur verlaten voor de duur van de bespreking c.q. stemming van dit of deze punten. Het quotum voor het behalen van een meerderheid binnen de Raad van Bestuur zal dienovereenkomstig worden aangepast. Eén en ander zal expliciet in het verslag van de vergadering worden opgenomen. Desgevallend zal de bestuurder die het langst werkend lid is van het genootschap de functie van voorzitter uitoefenen voor het(de) betrokken punt(en).	Les administrateurs qui font partie du personnel de la Bibliothèque Royale ne peuvent pas prendre part ni aux délibérations ni aux votes qui concerneraient des points mis à l’ordre du jour et qui pourraient être la source d’un conflit d’intérêt entre la société et la Bibliothèque Royale, ou qui pourraient limiter l’autonomie et la liberté de décision de cette dernière. Dans ce cas d’espèce, ils devront faire constater, de leur propre initiative, l’existence d’une telle incompatibilité par le conseil d’administration; cette incompatibilité peut aussi être signalée par un des autres administrateurs; les administrateurs, membres du personnel, quitteront alors la séance du conseil d’administration pour la durée de la délibération et du vote. En ce qui concerne la mise au vote de ces points particuliers, le nombre de voix pour atteindre la majorité simple sera adapté aux circonstances. Ces cas seront explicitement transcrits sur le PV de la réunion. Le cas échéant, l’administrateur avec le plus d’ancienneté de membre titulaire de la société assume la présidence pour le(s) point(s) en question.

Le Président propose de procéder à l’élection de deux nouveaux membres correspondants : M. Cédric Bailly (parrains : MM. Johan van Heesch et François de Callataÿ) et M. Régis Renard (parrains : MM. Jacques Druart et Rudy Dillen). Ces nouveaux membres sont élus à l’unanimité des voix.

Le Président clôture la séance de cette AG extraordinaire des membres titulaires à 14h30.

Seconde partie : séance plénière

Présents – Aanwezig : voir ci-dessus – zie hierboven + Mme L. Claes en Dhrn. P. Assenmaker, C. Bailly, G. Chantene, R. De Marie, Ch. Doyen, Chr. Lauwers, G. Lejeune, R. Renard, Cl. Roelandt, Ph. Sadin, G. Testa en M. Wauthier.

Hij licht de plenaire vergadering in van het feit dat de algemene vergadering van de werkende leden een aantal wijzigingen aan de statuten en het reglement van inwendige orde heeft goedgekeurd. Hij stelt ook de nieuw verkozen corresponderende leden voor.

M. Chr. Lauwers donne une conférence intitulée « Production et circulation monétaires à Apamée sur l’Oronte dans l’Antiquité : un état de la question ».

Durant l’Antiquité, Apamée sur l’Oronte fut l’une des plus grandes villes de la Syrie du Nord. Sa population totale intra-muros devait avoisiner les 50.000 habitants ; le site fut occupé de sa fondation en 300/299 BC jusqu’au viie siècle de notre ère. À partir de la fin de la période antique, son territoire fut victime de nombreux tremblements de terre qui endommagèrent sérieusement les installations de la ville, notamment son système hydraulique. Le site n’est pas réoccupé à l’époque moderne, ce qui a permis à des missions archéologiques belges d’y conduire des fouilles de 1928 à 2010. Suite à la situation géopolitique actuelle en Syrie, l’asbl belge en charge de ces fouilles a été dissoute en mai 2012. Lors de la campagne de 2010, une partie du matériel numismatique a été nettoyée, analysée et photographiée. Ces 424 pièces complètent le corpus des monnaies de fouilles d’Apamée qui avait été étudié et publié par Jean-Pierre Callu en 1979 (J.-P. Callu, Fouilles d’Apamée de Syrie : Monnaies antiques (1966-1971), 2 : Les monnaies romaines, Bruxelles, 1979). Cet ouvrage publie 1.100 monnaies romaines identifiées sur les 2.452 pièces retrouvées durant les campagnes archéologiques menées entre 1966 et 1971.

Les premières pièces qui auraient été frappées à Apamée seraient des monnaies royales séleucides. Cette attribution est discutée pour ces dénominations de bronze de Séleucos Ier, qui portent, sur leurs revers, des représentations d’éléphants (Apamée était le quartier général de l’armée séleucide ; selon Strabon, 500 éléphants et 30.000 chevaux y étaient stationnés), ainsi que pour une très importante émission de drachmes frappées par Antiochos III au moment où ce roi préparait sa grande expédition militaire en Arménie en 212-211. À partir du règne d’Antiochos IV, l’attribution de monnayages à Apamée est assurée, les monnaies portant au revers l’ethnique AΠAMEΩN. Les premières monnaies datées sont des émissions posthumes d’Antiochos IV, frappées par Alexandre Balas. Sous Antiochos VI, en 144-143 bc, Apamée est le principal atelier monétaire tant pour l’argent que pour le bronze, avant que l’armée de ce dynaste s’empare d’Antioche. Peu avant la période romaine, Apamée reçut du nouveau maître de la Syrie du Nord, Tigrane II d’Arménie, parmi d’autres privilèges, celui de frapper monnaie. Ce roi fut battu par Lucullus, en 73 BC, avant que Pompée ne détruise symboliquement la citadelle d’Apamée en 63 BC.

Durant la période romaine, l’atelier d’Apamée commença par frapper des émissions irrégulières, datées vraisemblablement de l’ère pompéienne. Puis, durant la seconde moitié du ier siècle avant notre ère, la cité émit presque chaque année diverses dénominations de bronze. Apamée s’en remit ensuite à Antioche pour son approvisionnement en monnaies. Sous l’empereur Claude, de nombreux bâtiments de la ville furent construits (aqueduc, nymphée,…) ou rebâtis après un séisme. La ville changea alors brièvement de nom en l’honneur de son bienfaiteur (Claudia Apameia) et adopta une nouvelle ère. Cette ère fut de courte durée, seuls l’an Un et l’an Deux nous étant connus par des monnaies au nom de Claude, les dernières à être frappées à Apamée. L’étude des coins de la plupart de ces émissions monétaires reste à faire.

Aux différents moments de son histoire, la cité d’Apamée a eu des raisons variées de frapper monnaie, répondant en cela à des besoins spécifiques divers. Ces derniers peuvent éventuellement être mis en relation avec la force ou la faiblesse du pouvoir central duquel la cité dépendait.

La connaissance partielle des monnaies de fouille (monnaies publiées par Callu en 1979 et celles étudiées lors de la campagne de 2010) donne une première approche de la circulation monétaire dans la ville. La grande majorité des monnaies identifiables fait état de l’occupation tardive de la ville, de l’époque byzantine à la période abbasside. D’un point de vue plus global, Apamée apparaît comme un atelier d’appoint par rapport à celui d’Antioche.

Juffr. L. Claes houdt een lezing met drie case studies van keizerlijke vrouwen en de Romeinse munten : hun representatie, status en iconografie. Deze lezing kadert in haar doctoraal onderzoek van de representatie van de keizerlijke voorouders en familie op de Romeinse centrale muntslag (Radboud Universiteit Nijmegen).

Vanaf keizer Augustus worden vrouwen uit de keizerlijke familie publieke figuren, hetgeen eigenlijk ondenkbaar was tijdens de Republiek. In hun publieke functie konden deze keizerlijke vrouwen gelinkt worden aan verschillende rollen of aspecten : a) een dynastieke rol, om de afstammingslijn van een keizer te legitimeren – b) een symbool van vruchtbaarheid (Fecunditas augusta) als voortzetser van het keizerlijk huis – c) een symbool van echtelijke harmonie, als verwijzing naar politieke stabiliteit en vrede – d) een rol als weldoenster en beschermster van liefdadigheidsinstellingen en van het leger (Mater castrorum).

Vanzelfsprekend vormen munten een ideale drager van dergelijke boodschappen : de Romeinse munten werden quasi zonder onderbreking geslagen, en hun boodschappen konden worden verspreid over het hele Rijk, en bovendien onder alle lagen van de bevolking. Om het belang objectief te evalueren, heeft de spreekster het aantal munttypes dat elke keizer vanaf Augustus (27 vC) tot en met Carinus (285 nC) heeft laten slaan met de representatie van keizerlijke vrouwen, vergeleken met het totaal aantal munttypes dat elke keizer heeft laten slaan tijdens zijn regering, en dit aan de hand van de RIC. Dit onderzoek resulteerde in de volgende grafiek :

In haar lezing beperkt de spreekster zich tot drie cases :

1) Agrippina, die door drie verschillende keizers is afgebeeld (Caligula, Claudius en Nero), met wie ze een verschillende familieband had die ook tot uiting komt in de iconografie. Bij wijze van voorbeeld : onder Caligula, haar broer, wordt ze afgebeeld samen met haar andere zusters – onder Claudius, haar echtgenoot, wordt ze afgebeeld met een kroon van korenaren als symbool van vruchtbaarheid (eerder eigenaardig, want ze heeft geen kinderen gehad van Claudius) – onder Nero, haar zoon, staat ze op de voorzijde van sommige munten samen met de jonge keizer, dus eigenlijk op voet van gelijkheid met hem.

RIC I², Caligula 33 (© Trustees of the British Museum)

2) De Severische (groot)moeders worden opnieuw tamelijk frequent afgebeeld, na een eerder lange onderbreking van hun aanwezigheid op Romeinse munten. Hun representatie grijpt eigenlijk terug naar die van de Antonijnse keizerlijke vrouwen, wellicht als een middel om hen als de legitieme opvolgers van deze dynastie te representeren. De munttypes van de Severische (groot)moeders beeldden vooral vruchtbaarheidssymbolen af, zoals de moedergodinnen Ceres, Juno of Venus, die op hun beurt ook weer de dynastieke aspiraties van de keizers versterkten.

RIC VA, Aurelian4 (© Trustees of the British Museum)

De voorzitter vraagt of er, op de emissies van de derde eeuw, verschillen in de representatie kunnen worden vastgesteld tussen de verschillende muntateliers. Dit blijkt niet het geval te zijn.

Prof. Koen Verboven vraagt of uit de analyse van muntvondsten blijkt of de munten met afbeeldingen van keizerlijke vrouwen preferentieel naar deze of gene regio van het Rijk werden gestuurd. Deze analyse is nog niet gemaakt. Hij suggereert ook dat de representatie van een keizerin misschien ook gewoon kan wijzen op de zwakte van de keizer.

Le président clôture la séance vers 16h30.

©  KBGN-SRNB, 2008-2021